ورزش از موضوعات پرجاذبه و مورد علاقه بسیاری از مردم و بویژه نسل جوان است. علاقه به ورزش به ورزشی نویسی و روزنامه نگاری ورزشی نیز سرایت کرده است. طی سالهای اخیر جوانان زیادی به این وادی قدم گذاشته اند. بدون آن که آموزش کافی دیده و یا از شناخت و دانش عمیق و دقیقی در این عرصه برخوردار باشند. اين پست شما را با الزامات، مقتضیات، دانش ها، مهارت ها و توانایی هایی که برای یک خبرنگار ورزشی لازم است آشنا می‌کند.
پیش نیازها و ویژگی های کلی یک خبرنگار ورزشی
مهمترین ویژگی یک خبرنگار ورزشی قدرت بیان روان، ساده و صمیمی است. نگاهی که ما به خبرنگار ورزشی داریم مشابه نگاهی است که به مخاطب ورزشی داریم.
وقتی که ورزش می‌کنید احساسی از نشاط و طراوت به شما دست می‌دهد. قاعدتا شنیدن خبرهای ورزشی هم باید چنین حسی را در شما ایجاد کند. مخاطبان اخبار ورزشی عمدتا قشر جوان جامعه هستند، ولی عمومیت هم دارد بطور مثال در بحث های تیم ملی فوتبال قشرهای مختلفی از جامعه در گیر هستند. بنابراین چون ورزش موضوع پیچیده‌ای نیست یک اصل در کار خبرنگاری ورزشی ساده‌گویی و مفهوم بودن مطالب، صمیمیت، سرزندگی و استفاده از اطلاعات و اصطلاحات رایج در ورزش است که در محاورات روزمره بکار می‌بریم.
یک سری مختصات خبرنگار ورزشی با بقیه خبرنگارها یکسان است مثل آموزش. بحث آموزش در این حرفه خیلی مهم است به عنوان مثال دانستن روش‌های خبرنویسی، اصول و فنون مصاحبه، گزارش‌نویسی و مبانی آکادمیک این رشته برای یک خبرنگار ورزشی مهم است و دراین زمینه او جدا از بقیه خبرنگاران نیست .
اما در شاخه تخصصی این انتظار از یک خبرنگار هست که موضوع را خوب بشناسد ،خبرنگاری ورزشی یا خبرنگار علمی از این نظر تفاوت نمی‌کنند و هر کدام در حوزه خود باید مهارتهای لازم را داشته باشند.
کسانی باید بروند دنبال خبرنگاری در حوزه های تخصصی که انگیزه این کار داشته باشند اگر صرفا دنبال یک شغل هستید و دست بر قضا جایی هم کاری پیدا نشده و می‌خواهید خبرنگار ورزشی شوید در این کار چندان موفق نخواهید شد.
اگر می‌خواهید خبرنگار ورزشی شوید روح و علایق ورزشی باید از سنین نوجوانی در وجود شما باشد، نشریات ورزشی را باید دنبال کنید و علاقمند تیم‌های ورزشی باشید. این علاقه و انگیزه شما به ورزش باعث می‌شود اگر تصمیم گرفتید یک کار رسانه‌ای تحت عنوان خبرنگار انجام بدهید در کارتان بسیار موفق تر باشید.
یک خبرنگار وظیفه‌اش این نیست که صرفا خبر تهیه کند، تلقی از خبرنگار یک آدم متخصص است، یعنی کسی که توانایی این را دارد که با مربیان و بازیکنان یا مدیران ورزشی صحبت کند.
بنابراین اعتبار علمی و اطلاعاتی در حوزه موضوعی یک مساله است که باید در حوزه ورزش مورد توجه خبرنگار ورزشی قرار گیرد. یک خبرنگار ورزشی جدا از شغلش نیست، گاهی وقتها توصیه می‌شود که حتی اگر روز کاری شما نیست، سری به سایت‌های ورزشی بزنید یا به ورزشگاه بروید، فضای ورزشگاه را حس کنید تا قلمتان در مورد رویدادی که می‌خواهید گزارش کنید زنده و با طراوت باشد.
آنچه گفته شد شاید مهمترین ویژگی‌هایی است که یک خبرنگار ورزشی در مرحله اول باید از آن برخوردار باشد. اما چنانچه دقیق تر شویم و به موضوع بر حسب رسانه های مختلف نگاه کنیم خبرنگاری که برای رادیو گزارش می‌کند قاعدتا باید از یک کیفیت صدا و بیان بهتری برخوردار باشد. رادیو نیاز به تصویر سازی دارد، خبرنگار ورزشی رادیو باید بتواند نقص رادیو و نداشتن تصویر را با بیان خود و ساختن تصویر با کلمات برطرف کند. در حوزه رسانه های مکتوب مثل روزنامه و مجله برای خبرنگار ورزشی داشتن ذوق نویسندگی خیلی کمک می‌کند.
متاسفانه در حال حاضر یک سری از خبرنگارهای ورزشی داخلی دامنه لغات محدودی دارند، درگیر 60،50 کلمه هستند و در تمام گزارش‌های آنها این نقص دیده می‌شود این مشکل ناشی از ضعف مطالعه، پیگیر نبودن، و نداشتن سبک است. در حوزه تلویزیون بخش مهمی از جاذبه های تصویر شاید مشکلات خبرنگار ورزشی را رفع کند ولی واقعیت این است که زبان تصویر و نوشتن برای تصویر هم یک تخصص ویژه است که نیازمند گذراندن دوره های مختلف است.
ابزار مورد نياز خبرنگار :
بدون تردید در عصری که ما حضور داریم و زندگی می‌کنیم مهمترین مسأله خبر، تازگی و ارزش آن است. رسانه‌ای که در عرصه خبر جلوتر از بقیه حرکت کند در استفاده و بهره برداری از رسانه موفق‌تر است.
این توقع بجا از یک خبرنگار درتمامی حوزه ها وجود دارد که از ابزارهای تکنیکی روزآمد استفاده کند؛ ابزارهایی مانند ضبط صوت مناسب، دوربین خوب، رایانه شخصی و ....
امروزه خبرنگاران چند مهارتی هستند. چه اشکالی دارد خبرنگاران ما بتوانند در کنار گزارششان عکس خوبی هم از سوژه تهیه کنند.
خبرنگاران نیازمند مهارتهای مختلفی هستند، یکی را به صورت تخصصی و بقیه را برای رفع نیازهای خود باید یاد بگیرند تا بتوانند خوراک خبری قابل قبولی را از یک رویداد ورزشی تهیه کنند، زیرا روزآمد بودن برای یک رسانه موجب کسب اعتبار می‌شود.
صحنه‌های زیادی را سراغ داریم که خبرنگار برای تهیه خبر و گزارش حرکت کرده ولی فراموش می کند باطری را همراه ببرد و ناچارشده از شخصی که قصد مصاحبه با او را داشته کمک بگیرد. این جزئیات بسیار کوچک، مهم هستند. چک لیستی تهیه کنید و تمام لوازم مورد نیاز را قبل از حرکت، کنترل کنید.
اگر به صورت گروهی حرکت می‌کنید تمامی افراد زیر نظر خبرنگار گروه هستند؛ از صدابردار و تصویربردار تا راننده گروه .اما این رابطه، به معنی رابطه کارفرما و کارگر نیست، بلکه نیازمند یک تعامل خوب است تا تصویر بردار تصاویر مورد نیاز را تهیه کند و صدابردار هم صدای مورد نظر و باکیفیت را بگیرد و در مجموع همکاری و تعامل افراد گروه مو جب ارائه یک کار خوب و با کیفیت می‌شود.
به طور کلی و خلاصه، با توجه به فوریت خبر رسانی، تعدد رسانه هایی که در صحنه‌های ورزشی حضور دارند و رقابت بر سر کامل‌تر و سریع‌تر مخابره کردن خبر، مهمترین نکات، به روز بودن ابزار، صحیح و سالم بودن آنها و استفاده صحیح از آنها است.
خبرنگاري چند مهارته که مايلم از ان به خبرنگاري خود اتکا يا خودکفا ياد کنم در واقع خبرنگاري مسلط به نصويربرداري، گرافيک رايانه يي و تدوينگري است. او دانش لازم براي ارسال تصوير از محل رويداد با استفاده از فضاي اينترنتي را بلد هست.
فناوريهاي نوين موجب دگرگوني کارکرد خبرنگاران تلويزيوني در قرن بيست و يکم شده است. ابزار هاي انتقال پيام که بصورت شگفت انگيزي کوچک و قابل حمل است در بازار ديده مي شود.
دوربين هاي کم حجم با کيفيت ضبط تصويري عالي با قيمتي قابل قبول در دسترس همگان است. دستگاههاي تدوين ديگر در انحصار شبکه هاي تلويزيوني نيست. نصب نرم افزار روي رايانه هاي قابل حمل هر فردي را مي تواند در جرگه تدوينگران قرار دهد.
گرفتن تصاوير قابل پخش ديگر در گرو حضور تصوير برداران ماهر نيست. دوربين ها جديد بصورت خودکار فاصله و شدت نور محيط را براورد و دريچه عدسي را براي گرفتن تصويري با کيفيت به تناسب باز يا بسته مي کند.
واژه خبرنگاري جيبي( pocket journalism) هم به ارامي در حال فراگير شدن است. در اين شيوه با يک تلفن همراه مثلا ازنوع N 93 که در جيب جا مي گيرد مي توان در مواقع ضروري اقدام به گرفتن تصوير - تدوين و ارسال گزارش کرد
دسترسي به اينترنت که يافتن ان در چهارگوشه شهر و حتي روستا ها کار چندان دشواري نيست هم زمينه را براي ارسال فوري تصوير به اتاق خبر فراهم کرده است. وابستگي به دستگاههاي ارتباط ماهواره يي (اس ان جي )که پيشتر براي انتقال تصوير استفاده مي شد تا حدود زيادي کاهش يافته است.
خبرنگاران در اين دوره البته براي بهره برداري بهينه بايد چند مهارته (multiple skills) باشند. بنگاههاي خبري نوين هم اکنون به جاي يک گروه، يک خبرنگار مجهز به ابزارهاي جديد به کانون خبر اعزام مي کنند.
خبرنگاري خودکفا نه فقط سرعت پوشش را افزايش و هزينه ها را کاهش مي دهد بلکه موجب کم شدن شمار کادر خبري رسانه هاي تصويري و سهولت در گسترش دامنه خبرگيري مي شود.
بنگاههاي خبري که در دوران بحران اقتصادي بشدت زير فشار مالي قرار دارند تمايل بيشتري براي استفاده از خبرنگاران تک نفره خودکفا دارند.
خبرنگاري خودکفا هم اکنون در دنياي شبکه هاي تلويزيوني به خبرنگار کوله پشتي (journalist backpack) يا خبرنگار مجازي (visual journalist) يا ( ( personal digital production شناخته مي شود.
خبرنگاري سولو ( solo journalism) که بيانگر فردي بودن فرايند گرداوري و تدوين است هم نام ديگري براي خبرنگاران خودکفا است البته گزارش يک نفره (one-man-band reporting genre) هم در ميان خبرنگاران و سردبيران شبکه هاي خبري بين المللي شناخته شده است.
خبرنگار (خودکفا ) همه لوازم مورد نيازش که شامل دوربين تصويربرداري ديجيتال و لپ تاب مجهز به نرم افزارهاي ويرايش (فتوشاپ – adobe – فلش و ... )است را مي تواند درون يک کوله پشتي جا دهد.
تجهيزات نور و صدا (ميکروفن – هدفون- بلندگو و ...) - دفترچه ياداشت و قلم – تلفن همراه – سه پايه سبک – کابل اتصال به رايانه و لوازم شخصي که باز هم در همان کوله پشتي جا مي گيرد از ديگر ابزارهاي مورد نياز خبرنگار خودکفا است.
واژه خبرنگاري جيبي( pocket journalism) هم به ارامي در حال فراگير شدن است. در اين شيوه با يک تلفن همراه مثلا ازنوع N 93 که در جيب جا مي گيرد مي توان در مواقع ضروري اقدام به گرفتن تصوير - تدوين و ارسال گزارش کرد.
خبرنگاران کوله پشتي يا جيبي باعث سرعت در دسترسي بيشتر رسانه به کانونهاي خبري ، واکنش سريعتر به پوشش رويدادها – تنوع کاري - خلاقيت و نوآوري هاي جذاب تر براي مخاطب مي شود.
تسلط خبرنگاران خودکفا به مهارتهاي چندگانه به معناي استاد شدن در همه مهارتها نيست بلکه انجام کارها بصورت قابل قبول است.
بر اين باورم که خبرنگاري خودکفا با خبرنگاري شهروندي متفاوت است زيرا خبرنگار شهروندي مبتدي است اما خبرنگار خودکفا کاملاحرفه يي است.
تفاوت ديگري که ميان خبرنگاران خودکفا و شهروندي وجود دارد در راستي ازمايي ان است. راستي ازمايي توليدات خبرنگاران شهروندي از نظر زمان و مکان تصاوير اگر نگويم غير ممکن است دست کم بسيار دشوار است اما در مورد فراورده هاي خبرنگاران خودکفا به اساني ميسر است.
اجرايي کردن خبرنگاري (خودکفا ) در گرو اموزش خبرنگاراني با مهارت هاي چندگانه است. اين شيوه هم اکنون براي خبرنگاران مبتکر جذاب و براي مديران رسانه هاي تصويري يک انتخاب است اما در اينده ممکن است تنها راه کار باشد.
شنيدم که اذرماه قرار است همايشي کاربردي با همت قابل تحسين دکتر محمد قلي ميناوند از مرکز اموزش در دانشکده صدا و سيما برگزار شود.انتظار مي رود که حاصل ان ترويج انديشه خبرنگاري خودکفا باشد.
آمار مطالب
آمار کاربران
کاربران آنلاین
آمار بازدید
آمار
وب سایت:
عضویت سریع
